Rozstęp mięśnia prostego brzucha

Kompleksowa terapia pacjentów z rozstępem mięśnia prostego brzucha. Dotyczy zagadnienia, z którym obecnie coraz częściej zgłaszają się pacjentki do gabinetów ginekologicznych, chirurgicznych i fizjoterapeutycznych. Rozstęp mięśnia prostego brzucha jest dysfunkcją kresy białej coraz częściej występującą u młodych kobiet, głównie po porodzie. W przypadkach, w których proces fizjologicznej regeneracji jest niewystarczający, niezbędna jest terapia oraz dalsza profilaktyka. 

Rozejście mięśnia prostego brzucha (ang. diastasis recti abdominis, DRA) to zaburzenie funkcjonalne i strukturalne, w którym dochodzi do oddalenia się od siebie mięśni prostych brzucha, przy jednoczesnym wydłużeniu kresy białej. Objawia się poprzez widoczne uwypuklenie w linii środkowej ciała. Problem ten najczęściej dotyczy kobiet w ciąży i po porodzie, ale może się przytrafić także mężczyznom i dzieciom. 

Funkcja mięśni brzucha 

Mięśnie ściany jamy brzusznej stanowią podstawową ochronę dla narządów wewnętrznych oraz pełnią ważną funkcję posturalną, stabilizując odcinek lędźwiowy kręgosłupa i miednicę. Mają też istotny wkład w proces oddychania, umożliwiając uniesienie przepony podczas fazy wydechowej. Uczestniczą także w ruchach zgięcia i rotacji tułowia. W warunkach fizjologicznych harmonijna współpraca mięśni brzucha dba o optymalną postawę ciała, oddech i silne dno miednicy. 

Rozejście mięśnia prostego brzucha – przyczyny 

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czemu u niektórych kobiet dochodzi do przetrwałego rozejścia mięśni brzucha, wiadomo jednak, że samo noszenie dziecka w pierwszych tygodniach po porodzie jest sporym obciążeniem, zwłaszcza kiedy ściana brzucha nie wróciła jeszcze do swojej funkcji.  

Do rozstępu mięśnia prostego dodatkowo predysponują:  

• późny wiek rodzącej,  
• ciąża mnoga,  
• liczne ciąże,  
• wysoka masa urodzeniowa dziecka,  
• cięcie cesarskie,  
• nieprawidłowa albo przedwcześnie podjęta aktywność fizyczna. 
• Rozejście mięśni brzucha – diagnostyka 

Fizjologicznie odstęp pomiędzy płatami mięśnia prostego brzucha jest różny na różnej wysokości, a z wiekiem oraz po porodzie ulega zwiększeniu, co uznawane jest za normę, jeśli mięśnie brzucha odzyskały pełną funkcję.  

Za prawidłowe wartości uznaje się: 

• na wysokości wyrostka mieczykowatego: 7-12/15 mm, 
• 3 cm powyżej pępka: 13-20/22 mm, 
• 2 cm poniżej pępka: 8-14/16 mm. 

* Drenaż limfatyczny i kompleksowa terapia przeciwobrzękowa: to działanie terapeutyczne, dzięki któremu przy użyciu odpowiednich technik w skuteczny sposób, można usprawnić limfangiomotorykę. Drenaż pomaga przeciwdziałać powstawaniu obrzęków i likwidować już istniejące. Jest to również skuteczna metoda zwalczająca zaburzenia o charakterze metabolicznym tkanki podskórnej, dotyczące patologii komórek tłuszczowych, tkanki łącznej oraz mikrokrążenia skóry i tkanki podskórnej. Kompresja wielowarstwowa – bandażowanie. Dzięki ciśnieniu, które stwarza, jest nieodzowną składową kompleksowej terapii przeciwobrzękowej. Jest to metoda, która warto stosować, gdyż sztucznie przyspiesza przepływy płynów i pozwala na bardzo szybką resorpcję obrzęku pourazowego, limfatycznego i żylnego. 

Drenaż limfatyczny, jest formą masażu manualnego lub mechanicznego, który ma na celu odprowadzenie zbierającej się w organizmie limfy i krwi oraz usprawnienie ich przepływu. Metodę tę stosuje się najczęściej w stanach pourazowych, a poddawane są jej ręce oraz nogi. Drenaż przynosi spuchniętym kończynom ulgę i przyspiesza gojenie się uszkodzonych tkanek (poprzez przyśpieszenie transportu limfocytów).

W kwestii techniki jest to forma masażu uciskowego, w którym fizjoterapeuta niejako przepycha płyny ustrojowe w stronę serca. Masaż wykonywany jest ruchami: okrężnymi, obrotowymi, czerpiącymi i pompującymi. Stanowi on delikatną formę oddziaływania na ciało i nie wiąże się z silnym uciskiem, co ma miejsce w innego typu technikach, np. relaksacyjnej czy rozluźniającej. Wynika to m.in. stąd, iż z założenia podlegają mu chore i uszkodzone struktury ciała. Jest to więc masaż przyjemny dla Pacjenta i bezpieczny dla jego zdrowia – aczkolwiek przeciwwskazania do drenażu limfatycznego istnieją i zostaną dalej zaprezentowane.

Formą mechaniczną drenażu jest umieszczenie chorej kończyny w specjalnej maszynie, a dokładnie rękawie, który ją delikatnie uciska dzięki wprowadzonemu, sprężonemu powietrzu. I w tym przypadku, i w drenażu manualnym, występują dwie fazy:

1. przesuwania limfy w kierunku chłonnych węzłów proksymalnych,
2. oraz odprężenia – gdy dochodzi do ponownego napełnienia się naczyń limfatycznych.

Czynności te przyspieszają regenerację tkanek i powrót do zdrowia.

Zalety drenażu limfatycznego są bezdyskusyjne:

• pobudza krążenie krwi
• usprawnia przepływ limfy
• redukuje cellulit oraz tkankę tłuszczową
• detoksykuje organizm
• ujędrnia i uelastycznia skórę
• likwiduje obrzęki
• daje uczucie lekkich nóg

* Integracyjna terapia blizn: badanie i ocena blizn ( inspekcja, palpacja, badanie wegetatywne, energetyczne), terapia manualna blizn, kinesiotaping, bańki chińskie, lasroterapia. 

Manualna terapia blizn:  blizna nie jest jedynie problemem estetycznym. Jej występowanie wiąże się również z dolegliwościami bólowymi, swędzeniem, czy powstawaniem zrostów. Dlatego, aby zapobiec niekorzystnym skutkom tworzenia się blizny, warto jak najwcześniej zwiększać jej ruchomość i odklejać ją od innych tkanek. Pomocne w osiąganiu tego celu będą wszelkiego rodzaju techniki manualne wykonywane przez fizjoterapeutę oraz automobilizacje podejmowane samodzielnie w domu. 

Ponadto terapia manualna zwiększa elastyczność tkanki, a także daje możliwość uniknięcia przykrych konsekwencji w postaci napięcia okolicznych tkanek, dysfunkcji narządów, nieprawidłowego funkcjonowania ciała. Powikłaniem po źle gojącej się bliźnie mogą być również zaburzenia czucia, wady postawy, czy przykurcze mięśniowe, warto więc jak najszybciej mobilizować bliznę i odklejać ją od innych tkanek.